Türkiye'nin ilk kadın Emniyet Müdürü Feriha Sanerk
Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne 1941’de ilk kız öğrenci olarak girdi. 400 erkek öğrencinin içinde tek kız olarak 4 yıl boyunca okudu ve başarıyla mezun oldu.
Çok istemesine rağmen ilk kadın kaymakam olamadı. Yılmadı büyük mücadeleler sonrası Emniyet Müdürlüğü’ne komiser muavini olarak girdi. Polis Enstitüsü kurslarına katıldı, onca erkeğin arasından sıyrılıp atışta en iyi dereceyi elde etti.
Emniyetin açtığı ilk dedektiflik kursunu da birincilikle tamamladı. 1951 yılında engelleri Danıştay kararıyla aşarak Türkiye’nin ilk kadın emniyet müdürü olmayı başardı. 30 yıl boyunca mesleğini hakkıyla yaptı ve Feriha Sanerk adını Türk tarihindeki “kahraman kadınlar” listesine yazdırdı. TRT’de yayınlanacak olan “Tarihe Adını Yazdıran Kadınlar” projesi kapsamında hayatı belgesel oldu. Fakat kendi belgeselini izleyemeden 2010 yılının Kasım ayında aramızdan ayrıldı.
HAYAT ÖYKÜSÜ BENİ BÜYÜLEDİ
“Aliye”, “Dur Yolcu” ve “Hepsi Bir”in de aralarında olduğu 15 televizyon dizisi ile “Takva” ve “Hababam Sınıfı Askerde” gibi ses getirmiş sinema filmlerinde oynayan, Tiyatro Yokki’nin de sahibi olan Elif Tayhan, projeye Katre Yapım’ın sahibi Mustafa Karadiş’in attığı bir elektronik posta ile dahil olmuş. Tayhan, Feriha Hanım’ın hayatını okuduktan sonra inanılmaz heyecanlandığını söyledi: Tayhan“Feriha Hanım’ın hayatını büyülenerek dinledim. Hayran kaldım. ‘Kesin oynamak istiyorum’ dedim. Orada hemen sözleşmeyi yaptık. Bir ay sonra da çekimlere başladık. Feriha Hanım’ın kıyafetlerini giydiğim andan itibaren artık ben Elif değildim. Onu kendi iç dünyamda hissettim. Hayatımda hiç silahı elime almamıştım. Ben Feriha Hanım’ın orijinal silahı olan 1950 Smith Wesson ile Etiler Poligonu’Nda 30 el silah atışı yaptım. O dönemde şimdiki gibi kulaklık, kabin ve gözlük yoktu. Yönetmenimiz ‘Gerçekten atacaksın’ dedi. ‘Hocam nasıl yapacağım’ dedim. ‘Bak Feriha Hanım nasıl yapmış, sen de yaparsın. Sen artık Elif değil Feriha Hanım’sın’ dedi. ‘Ya Allah Bismillah’ dedim ve silahı ateşledim. İlk iki atış sonrası herkes hayretler içinde kaldı. Atışların ilkinde hedefi kalbinden, ikincisinde kafasından tam isabet vurdum. Sonra beni durdurabilene aşk olsun. Tak tak tak tak.” dedi
FERİHA HANIM, ORİJİNAL KIYAFETLERİNİ GÖNDERDİ
“Tayhan sözlerine şöyle devam etti: “Feriha Hanım bana orijinal emniyet müdürü kıyafetlerini gönderdi çekimlerde kullanmam için. Sanki benim üstüme göre dikilmiş gibiydi. Benim kalıplarımın aynısı. Kol, belin oyuntusu, etek, inanamadım. Annemin gençlik kıyafetleri bile bana olmaz. Bedenimiz aynı değil ama Feriha Hanım’la her şeyimiz aynıymış, birebir. Çok farklı bir duygu. İlk defa oynadığım bir rol, beni Elif olmaktan çıkardı. Gerçekten Feriha’ydım çekimlerde.”
BENİ İZLEMESİNİ ÇOK İSTERDİM
“Çok cesur, idealist ve bir o kadar da duygusaldı. Onu ben de oynayınca hissettim. Bu duygusallığını öyle dizginleyen, baskılayan bir kadın ki hep güçlü durmaya çalışmış. Erkekler dünyasında tek başına savaşan bir kadın. Öğrencilik yıllarında içinde asi bir ruh var ve çok inatçı. O sahneleri çekerken kendi hikayemi gördüm. Annesine küsüyor, yemek yemiyor, odasına kapanıyor, ağlıyor. Bir de dediğini mutlaka kabul ettirmek gibi bir özelliği var. Beni izlemesini ve onun eleştirilerini duymayı çok isterdim. Ama ne yazık ki Feriha Hanım’la tanışma şansım olmadı. Aslında çekimler bittikten sonra kendisini ziyarete gidecektik. En çok beni üzen Feriha Hanım’ı çekimlerin bitmesine yakın kaybetmiş olmak. Maalesef ömrü yetmedi, belgeseli birlikte izlemek kısmet olmadı. Keşke yaşasaydı ve gala gecesi o sahnede birlikte olsaydık. Nur içinde yatsın. Sürekli bir mücadele ki beni en çok etkileyen kaymakam olamamasıdır. Keşke olabilseydi.”
Editör: TE Bilisim
